Samoocena w sposób szeroki wpływa na wiele aspektów naszego życia, zarówno zawodowego jak i prywatnego. Aspekty dotyczące pewności siebie, opinii na własny temat oraz poczucie własnej wartości nazywane są przez wielu specjalistów (oraz samych klientów) samooceną. Generalnie pod terminem samooceny rozumiemy jeden z trzech aspektów opisanych w tym artykule lub ich kombinację. Jednak do pracy coachingowej i wysokiej efektywności sesji ważne jest rozumienie różnic i świadomość co klient wzmacnia w trakcie sesji oraz procesu.

Poziom samooceny wyznacza nasze nastawienie zarówno do siebie, ludzi jak i świata, co przejawia się poprzez chęć podejmowania nowych zadań, wytrwałość w osiąganiu celów, reakcję na sukcesy i niepowodzenia. Według różnych źródeł samoocena formuje się do szóstego lub dziesiątego roku życia i jest związana z rozwojem struktury psychicznej człowieka. Główny wpływ na jej kształtowanie mają najważniejsze osoby dorosłe czyli rodzice, wychowawcy i opiekunowie. To jakie informacje zwrotne otrzyma dziecko ma znaczący wpływ na jego dialog wewnętrzny, który może być zarówno krytyczny jak i wspierający. Ponieważ dziecko nie posiada umiejętności różnicowania, otrzymane od rodziców lub opiekunów informacje przyjmuje jako niekwestionowaną prawdę. Na tej podstawie buduje ono przekonania, czyli opinie na własny temat. Z punktu widzenia coachingowego możemy pracować nad zmianą przekonań bez względu na wiek, co jest pocieszające i chroni nas przed determinizmem raz osiągniętej struktury psychicznej. Jednak praca coachingowa dotycząca wzmocnienia samooceny daje o wiele szerszy wachlarz możliwości niż tylko praca nad ograniczającymi przekonaniami dotyczącymi siebie. Przede wszystkim pozwala na integrację w odniesieniu do potrzeb i tego co dla klienta w życiu/pracy jest ważne. Dzięki temu klient odzyskuje sens i poczucie flow, co często określa jako znajdowanie się w odpowiednim miejscu i czasie. Klienci mówiący o niskim poczuciu własnej wartości dają wskazówkę coachowi, aby zanurzyć się i popracować na poziomie wartości. Temu aspektowi pracy nad samooceną towarzyszą często frustracja i brak szacunku do siebie. Poczucie własnej wartości związane jest z uszanowaniem potrzeb i życiem w zgodzie z indywidualnymi wartościami. Wypełnienie potrzeb przyczynia się do zbudowania szacunku do siebie oraz daje siłę i energię do tego, aby wyznaczać granice i żyć według własnych wartości. Poza opiniami na swój temat oraz poczuciem własnej wartości istnieje jeszcze jeden element samooceny: poczucie pewności siebie. Ten aspekt związany jest z postawą jaką przyjmuje nasz klient. Niejednokrotnie postawa ta może być jednak myląca. Klient może zachowywać się bardzo pewnie, jednak jeśli nie ma to odzwierciedlenia w jego opiniach o nim, oraz na poziomie wartości, wtedy koszt utrzymania takiej postawy jest bardzo wysoki i energochłonny.

Poniżej przedstawiony został rysunek pokazujący relację 3 elementów wpływających na budowanie wysokiej samooceny.

Jeśli skoncentrujemy pracę coachingową tylko na jednym z wyżej wymienionych aspektów może okazać się ona niewystarczająca dla wzmocnienia samooceny klienta. Pracę z klientem rozpoczynamy od poziomu na który jest on gotowy. Czasem jest to poziom wartości, czasem przekonań, a czasem postaw. Przykładowo, oczekiwania społeczne w naszej kulturze stawiają przed mężczyznami wyzwanie budowania postawy osoby pewnej siebie. Dlatego zdarza się, że mężczyźni chcący pracować nad wzmocnieniem samooceny początkowo koncentrują się nad zbudowaniem postawy wysokiej pewności siebie, a po jej osiągnięciu wykazują gotowość do pracy z przekonaniami i wartościami.

Samoocena jest w głównej mierze czynnikiem społecznym. Czyli jej poziom jest wynikiem oddziaływania na nas środowiska, w którym dorastamy i żyjemy.  Na aspekt społeczny składają się uwarunkowania kulturowe, historyczne, polityczne i religijne. Jeżeli weźmiemy pod uwagę chociażby doświadczenia historyczne Polski to możemy zaobserwować około 200 lat dokuczliwego poczucia braku wpływu na to, co działo się z narodem, sytuacją polityczną oraz możliwością jednostki do zadbania o własne potrzeby i wyrażenie siebie. Wszystkie te elementy owocują niższym poziomem samooceny w porównaniu z innymi krajami.

Ponieważ przez pryzmat tych trzech czynników budujemy nasze nastawienie do siebie, innych i świata, ich znaczenie jest olbrzymie i przenika zarówno do naszego życia zawodowego jak i prywatnego. Niżej wymienione tematy sesji coachingowych  korelują z niskim poziomem samooceny:

- obawa przed porażką,

- niska chęć podejmowania decyzji,

- nieumiejętność podejmowania decyzji,

- wybuchy agresji,

- niska energia do realizacji zadań,

- trudności ze zbudowaniem autorytetu,

- trudności z nawiązywaniem lub utrzymaniem relacji,

- brak odwagi do realizacji tego, co chce się zrealizować,

- silne napięcia, stres,

- silne odczucie lęku oraz występująca przy tym somatyzacja.

Jeżeli praca coachingowa z tymi tematami zostanie utrzymana na poziomie realizacji kolejnych zadań i pominięte zostanie zejście na głębsze poziomy, rezultaty sesji będą krótkotrwałe i znikome. Rozumienie trzech aspektów samooceny pozwala na kompleksową pracę nad samooceną co w rezultacie daje możliwość osiągnięcia integracji klienta oraz długoterminowych rezultatów sesji.

Narzędzie do zakupienia tutaj

Pierwsze licencjonowane warsztaty procesu LockLuck! Bilety dostępne tutaj